NAZ ÖZCAN/HABERTURK.COM
nazozcan@haberturk.com

Tüm dünya Kuzey Kore ve Pakistan'dan sonra sıranın kime geleceğini merak ederken, İran hükümetinin nükleerle ilgili yaptığı açıklamalar tüm gözlerin İran'a çevrilmesine sebep oldu. Özellikle İran seçimleri sonrası yaşanan olayların ardından, nükleerin tüm dünyaya yayılması endişesi daha da büyük boyutlara ulaştı.

Ortadoğu'da yaşanan gerginlik devam ederken Amerika Başkanı Barrack Obama'nın İsrail gezisi öncesi yaptığı açıklama uzmanları düşündürdü.

AMERİKA SERT ÇIKTI

İran'ın nükleer açıklamasının üzerine Amerika'dan tüm dünyanın içinde bulunduğu tehlikeyle ilgili açıklamalar geldi. Gerçekleştireceği İsrail gezisi öncesinde İsrail'den bir televizyon kanalına konuşan ABD başkanı Barrack Obama, İran'ın nükleer silah programını durdurmak için son anı beklemeyeceklerini söyledi.

İran'ın nükleer silah geliştirmesi için henüz önünde 1 sene olduğunu da belirten Obama bu süre zarfında Amerika'nın bunu engelleyebilmek için elinden geleni yapacağını sözlerine ekleyen Amerika başkanı, aksi bir durum olması halinde ise 'İran'ın ağır bir bedel ödeyeceği' uyarısını yaparak göz dağı verdi.



HABERTURK.COM konuyu uzmanlarına sordu...

HABERTÜRK GAZETESİ YAZARI VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER VE TERÖR UZM. İHSAN BAL

Obama yönetiminin birinci döneminden beri takip ettiği ana ton nükleer ağırlıklı. Ve aslında şuan yapılan açıklama bu ana tona biraz uzak, olması gerekenin dışında. Ama tabii bu tonlamanın İsrail ziyaretiyle ilgisi büyük. Obama yönetiminin İsrail'le arası bilindiği üzere iyi değil. Fakat İsrail yönetimindeki Yahudiler büyük bir güç olmakla birlikte bir birlik içerisindeler. Obama'nın bu tavrı İsrail ziyareti öncesinde sergilediğini düşünürsek, kendi yönetimini gösterebilme şekli olarak değerlendirebiliriz.

Olaya diğer bir taraftan bakıp bir başka okuma yapacak olursak; bunun Haziran'da yapılacak olan İran seçimleri için yeni yönetime verilen bir mesaj olduğunu da görebilmemiz mümkün olur. İran'ın radikal çıkışlarının cezalandırıcı sonuçları olabileceği çıkarımını rahatça yapabiliriz. Neticede İran'ın yaptırımları yüksek. Bilançolar yükseldi, ekonomik olarak zor durumdalar. Halkın nükleer gücü olsa bile denerlerse ekonomik açıdan zor duruma düşerler.

İRAN NÜKLEERE ULAŞIRSA ASKERİ BİR SEÇENEK UYGULAR MI?

Bunun yanıtını vermek zor. Seçenekler caydırıcı, gerçekleşme olasılığının tahmini güç. Zaten yapılacak herhangi bir yorum spekülasyondan öteye gitmez.

"AMERİKA GÖRÜNDÜĞÜ GİBİ AĞIR BİR BEDEL ÖDEMEZ"

Bu saldırının ilk ve en önemli bedeli İran rejimin çökmesi olur. İkinci olarak, Türkiye de buna dahil olmak üzere çevre ülkeler ağır ödeyecek taraflar arasında yer alır. Fakat Amerika göründüğü gibi ağır bir bedel ödemez.



GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM ÜYESİ YRD. DOC DR ALİ FAİK DEMİR

Obama'nın gerginliği daha fazla yükseltme gibi bir niyeti olması mümkün değil. Bu yapılan açıklama sadece bir mesaj.

"İRAN SALDIRISI MÜMKÜN DEĞİL"

Zaten İran, İsrail hatta Ortadoğu'nun genelinde büyük bir sorun var. Ahmedinejad'ın izlediği ve izleyeceği politikaları da göz önüne almamız bu durumu anlayabilmemiz adına önemli. Hem Ahmedinejad'ın konumu hem de Obama'nın başkanlığının 2. dönemini düşünürsek neyin mümkün, neyin değil olacağını anlayabiliriz. Yani özetlersek bir İran saldırısı mümkün değil.

İran sorununu Irak gibi görmememiz gerekir. Hali hazırda Amerika hiçbir dış müdahalesini meşruiyet dışında gerçekleştirmemiştir. İran ciddi bir hamle yapmadığı sürece, ki bu bir bombalama gibi ekstrem bir olay olur, Amerika'nın müdahalede bulunması mümkün değildir.

"BÖYLE BİR DURUM TÜRKİYE'Yİ KRİZİN İÇİNE ALIR"

Türkiye'nin burada uygulaması gereken politika uzlaştırıcı, yatıştırıcı bir politika olmalıdır. Eşiğin yükselmesi bile bizi zorlar. Türkiye'de yeteri kadar sorun var. Böyle bir durum hem politik hem ekonomik hem de turistik açıdan bizi zorlar ve Türkiye'yi bir krizin içine alır.

Bırakın İran'ı Irak'ı, Kafkaslar veya Yunanistan'ın dahi yeni bir gerginliği bizi ciddi şekilde etkiler.